Πώς μοιάζει η «ιδανική» ομορφιά; Ενώ τα πολιτιστικά πρότυπα έχουν καθιερώσει εδώ και καιρό τους κανόνες τους, η τεχνητή νοημοσύνη ρίχνει νέο φως δημιουργώντας πορτρέτα «ιδανικών» γυναικών και ανδρών. Αυτές οι εικόνες, εμπνευσμένες από εξαιρετικά δημοφιλές περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την προέλευση αυτών των αισθητικών κριτηρίων και τον αντίκτυπό τους στην κοινωνία μας.
Τα αποτελέσματα της μελέτης: η «ιδανική» γυναίκα
Όταν η τεχνητή νοημοσύνη άρχισε να σχεδιάζει την «ιδανική» γυναίκα, οι δημιουργίες της έδειχναν λεπτό σώμα, καστανά ή ξανθά μαλλιά και καστανά ή μπλε μάτια. Αυτά τα χαρακτηριστικά, που συναντώνται σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαίνεται ότι παίζουν βασικό ρόλο στη δημιουργία τέτοιων πορτραίτων. Ωστόσο, αυτή η αναπαράσταση αφήνει ελάχιστα περιθώρια για ποικιλομορφία στα σχήματα και τα χαρακτηριστικά του σώματος, ευνοώντας μια αισθητική που θα μπορούσε εύκολα να χαρακτηριστεί στερεοτυπική. Η έμφαση σε μια ομοιόμορφη εικόνα είναι εντυπωσιακή, αντανακλώντας τις κυρίαρχες οπτικές τάσεις στο διαδίκτυο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης: ο «ιδανικός» άνδρας
Όσον αφορά τον «ιδανικό» άνδρα, η ΤΝ επικεντρώθηκε σε ένα μυώδες σώμα, καστανά μαλλιά και καστανά ή μπλε μάτια, συχνά σε συνδυασμό με προσεκτικά περιποιημένα μαλλιά στο πρόσωπο. Και εδώ φαίνεται ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό, προωθώντας μια εικόνα ανδρών που θεωρούνται τόσο αρρενωποί όσο και αισθητικά «αποδεκτοί». Αυτά τα επαναλαμβανόμενα χαρακτηριστικά δεν είναι ασήμαντα: αντιστοιχούν σε ελκυστικά ιδανικά, αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό ανέφικτα για την πλειοψηφία. Αυτή η ομοιομορφία μπορεί να δώσει την εντύπωση μιας άκαμπτης και τυποποιημένης τελειότητας.
Αντίληψη της ομορφιάς: μεταξύ πολιτισμικών προσδοκιών και τεχνητής νοημοσύνης
Αυτά τα ψηφιακά πορτραίτα μας αναγκάζουν να σκεφτούμε τι σημαίνει πραγματικά ομορφιά. Από τη μία πλευρά, τα αποτελέσματα της τεχνητής νοημοσύνης φαίνονται καθολικά, αλλά αντικατοπτρίζουν μόνο τα επιθυμητά κριτήρια στις κοινωνικές πλατφόρμες. Στην πραγματικότητα, τα πολιτιστικά πρότυπα εξελίσσονται και αλλάζουν, εμπλουτισμένα από τις ιδιαιτερότητες των διαφορετικών ταυτοτήτων και παραδόσεων. Γιατί λοιπόν τα αποτελέσματα των αλγορίθμων φαίνονται τόσο μονότονα; Ίσως επειδή δεν αντικατοπτρίζουν τις προσωπικές μας προτιμήσεις αλλά την επιρροή της κοινωνικής δυναμικής στο δίκτυο. Τελικά, αυτά τα πορτραίτα λένε περισσότερα για την επιθυμία μας για συλλογική έγκριση παρά για την εγγενή ποικιλομορφία της ανθρώπινης ομορφιάς.
Ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε αυτή την ομοιομορφία
Αν αυτά τα ιδανικά είναι παρόμοια, αυτό οφείλεται εν μέρει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Με την προώθηση συγκεκριμένου περιεχομένου (μέσω των likes, των κοινοποιήσεων και των σχολίων), αυτές οι πλατφόρμες ενισχύουν τις ενιαίες αντιλήψεις για την ομορφιά. Οι πιο δημοφιλείς φωτογραφίες καταλήγουν να υπαγορεύουν αισθητικές νόρμες που γρήγορα γίνονται πρότυπα. Ενδιαφέρον γεγονός: το 40% των εικόνων που παράγονται από τεχνητή νοημοσύνη θεωρούνται μη ρεαλιστικές, γεγονός που καταδεικνύει τη σημασία αυτών των μηχανισμών. Το αποτέλεσμα; Μια ομοιομορφία που καθιστά τα κριτήρια πρακτικά ανέφικτα για τους περισσότερους.
Επιπτώσεις στην ψυχική υγεία
Τι συμβαίνει όμως όταν ο πήχης τίθεται πολύ ψηλά; Πολλοί άνθρωποι, ιδίως οι νέοι, υποφέρουν. Η συνεχής επαφή με εξιδανικευμένες εικόνες -είτε από την ΤΝ είτε με επεξεργασία στο Instagram- μπορεί να προκαλέσει ανασφάλεια. Η σύγκριση με τέτοιες ανέφικτες εικόνες έχει αρνητικό αντίκτυπο στην αυτοεκτίμηση και δημιουργεί μια διαρκή αίσθηση δυσαρέσκειας. Αυτά τα «τέλεια σώματα» δεν είναι απλώς εικόνες: έχουν βαθιά επίδραση στην ψυχολογία και τις προσδοκίες όσων τα βλέπουν. Η επίδραση μπορεί να είναι ανεπαίσθητη, αλλά σίγουρα είναι πραγματική.
Αυτές οι δημιουργίες που καθοδηγούνται από την τεχνητή νοημοσύνη είναι τελικά απλώς μια αντανάκλαση της εποχής μας, στην οποία η ομορφιά ορίζεται από αλγορίθμους και ψηφιακές εντυπώσεις. Τα πρότυπα αυτά μας καλούν να κοιτάξουμε πέρα από αυτή την παραποιημένη τελειότητα και να επιβεβαιώσουμε την αξία της διαφορετικότητας.
Διαβάστε επίσης:
Τεφλόν: Μια επανάσταση στην κουζίνα – Γιατί να το επιλέξετε για τηγάνια;
